my blogs my words

हिमाल पहाड, तराईको नेपाल 

होलाभन्ने डर, पराईको नेपाल !!

अचम्म छ भूकम्प पीडित क्षेत्रमा ३ महिना बितीसक्दा पनि नुन चामल र एउटा त्रिपाल पुर्याउन नसक्ने सरकारले यी ६ प्रदेशमा कहिले सम्ममा स्वायत्त सरकार, सदरमुकाम, झन्डा, प्रशासन प्रकृया आदी पुर्याउला, देश गरीबी र आर्थिक अबन्नती तर्फ गैरहेको बेलामा यो सम्पूर्ण आर्थिक भार कसरी सहने होला देशले? हेर्दै जानुस् सुदुर पश्चिम नटुक्रिए पनि के भो चित्र बहादुर को जिल्ला त टुक्रिएछ नि। अनि तराइका ८ जिल्लालाई सौताने व्यबहार देखाउदै हिमाल र पहाड सँग किन अलग्याएका होलान? सजिलो छैन रातारात हस्ताक्ष्यर गरेपनि, बास्तवमा छातीमा हात राखेर सोच्ने हो भने भोलिका अप्ठेराहरु साँच्चै नै कहाली लाग्दा छन्। आखिर एक रातमै सहमति र हस्ताक्ष्यर हुने रहेछ त यतिका बर्ष किन जनतालाई माछो माछो भ्यागुतो खेलाएर बसेका? प्रस्टै देखियो नि जस्तो सुकै राजनीति झन्डा र नाराबोके पनि दिल्लिबाट चल्ने सिल्लिहरुको के कुरा गराइ भयो र? बिकेन्द्रिकरण र प्रशाशनिक् सुधार नै टड्कारो आवश्यकता भएको बेलामा मुट्ठिभरका नेताले खेल मैदान बनाउदै संघियताको नाममा युगौं देखिको ¨मेची महाकाली¨को भातृत्व माथि नै खलबल पुर्याएका छन्। ¨भाइ फुटे गवांर् लुटे¨ होइन अब ¨नेपाली मधेस बिहार लुटे¨। जब कि नेपाल आफ्नै छिमेकी राष्ट्रको एउटा छिमेकी राज्य जत्रो पनि छैन भने वही फेरी चिराचिरा पार्दै ६ वटा टुक्रे राज्य? भोलि ह्याकुलो मिचाइ हुँदैन भन्ने ग्यारेन्टी दिन सक्छन् के ¨रातका खलनायकहरु¨ले। कथित जन युद्धका बेलामा जातिय राज्य तिमीहरुको अधिकार हो भन्दै हिन्ड्नेहरुले हलो अड्काएर गोरु पिट्दै गरेको अवस्थामा निस्किएको एउटा समाधानको बाटो मात्र थियो संघियता। अहिले सम्पूर्ण नेपालीहरुको मनमा त्रास थपिएको छ भुइचालोको भन्दा ठुलो त्रास। कतै अर्को जिल्ला (राज्य) जाँदा परिचय बोकेर हिंड्नु पर्ने त होइन भनेर। अाइन्दा मेची रुँदा महाकालीले नै थाहा पाउँदैन भने बारामा गर्मी हुँदा बाजुराले हम्कन सक्दैन किन कि त्यहा सिमा कोरिएका छन्, कलमले कोरेका सिमा। ...

स्पेन लोकतान्त्रिक देश हो, जहाँ राजतन्त्र पनि छ। १७ वटा राज्य (अटोनोमिया) ले बनेको छ स्पेन। सानो उदाहरण विश्व कप स्पेनले जित्दा १६ वटा राज्यमा कहीं कतै केही उल्लास भएन, किन रे भन्दा राष्ट्रिय टिम भनेको सदरमुकामको(म्याड्रिड) को मात्र हो। अब भन्नुस् आत्मियता कहाँ नेर छुट्दो रहेछ, पाइस भास्को एउटा राज्य हो जहाँ ३ वटा उपराज्य छन् यो केही बर्षदेखि केन्द्रिय सरकार बाट अलग हुन खोजिरहेको छ किन भन्दा यो आँफैमा आर्थिक रुपमा बलियो छ। पहाडी राज्य जहाँ समुन्द्र छ जसलाई युरोपको सांस्कृतिक राजाधानी भन्ने गरिन्छ। स्पेनिश भन्दा यहाँको स्थानिय भाषा (उस्केरा) बोल्न खोज्छन्। आफुलाई स्पेनिश भन्दा पनि ¨भास्के¨भन्न रुचाउंछन्। सिङो राष्ट्र भित्र राष्ट्रियता हराएको भान हुन्छ, कच्चा र प्रशोधित फलाम र बिदेशी (टुरिज्जम्) नै यहाँको प्रमुख आय श्रोत हो। त्यस्तै अर्को राज्य ¨कातालुनिया¨ (बार्सिलोना) दोश्रो राजधानी भन्ने गरिन्छ यसको केन्द्रिय सरकार सँग सधैं लफडा चलिरहेको छ किन कि यो राज्यपनि छुट्टै देश हुन चाहन्छ। स्वभाविक लाग्न सक्छ आर्थिक रुपमा सबल पनि छ त्यहा पनि ¨कातालान¨सिक्न र बोल्न अनिबार्य छ। अब भन्नुस् यो संघियता नेपालको हकमा कति आशाबादी हुनसक्छ। गोर्खा भनेर चिनिने नेपालमा जहाँ एउटा गाउमा झाडा पखाला लाग्यो भने ४ दिन सम्म एमजिट पुर्याउन सकिन्न भने त्यस्तो जिल्लालाई ¨तैं गरि खा¨ भनेर छोड्दा त्यस्ता राज्यका हालत के होलान? त्यस्तो परिस्थितीमा छिमेकिले मुख मिठाउनु बाहेक अर्को के हुन सक्छ। नेपाली भन्ने भावना हराएर त १ नम्बरी म २ नम्बरी मा पुग्छ, त्यसैले म सोध्छु कहाँ छ पहिचान के रहनेछ पहिचान?

-श्री भक्त पौडेल 

स्पेन